Ambidekstriya nima va uni qanday rivojlantirish kerak?
Ambidekstriya nima va uni qanday rivojlantirish kerak?
Ambidekstriya (lot ambi -. “Har ikki" va dexter - «o'ng») – bu tug’ma yoki mashqlar orqali ishlab chiqilgan, biror-bir qo’lni ustuvorligini ajratmagan holda, bir xil tezlik va hosildorlik bilan, ikki qo'lni boshqarish qobiliyatidir. Bunday odamlarni odatda ikkita qo’lli yoki ikkala qo’lli deb atashadi.

Ambidekstriya haqida qiziqarli ma'lumotlar

Ambideksterlar nafaqat odamlar, balki hayvonlar orasida ham mavjud. Agar ikkala qo'lingiz bilan teng ravishda yozib bilsangiz, siz ikkila qo’llisiz va bu kabi qobiliyatlar umumiy aholi sonining faqat bir foizida uchrashi mumkin.
Mutaxassislarning ta'kidlashicha, o'ng - chap va "aralash qo’llilik" odamlarning yakuniy fe’llarini aniq belgilamaydi. Ko’pgina odamlar ko’ndalang hukmronlikning ba’zi bir darajasini his qilishadi - ba'zi vazifalar uchun bir qo'lni afzal ko’rib, hatto u asosiy qo’l bo’lmasa ham, lekin ikkala qo'lidan foydalanadiganlar ichida esa yana ham nozik farqlanishlar bor. Ambideksterlar deb, o’ng qo’llilar o’ng qo’lini ishlatgandek ikkala qo’lini ishlatadiganlarni atashadi, ambisinisterlar esa, ikkala qo’lini o’ng qo’l bilan yozadiganlar chapini ishlatadigan kabi foydalanishadi (ya'ni g'aliz va egri).
Miyaning chap yarim sharini aksariyat ishlatadigan o’ng qo’l bilan yozadiganlardan farqli o’laroq, ambideksterlarning ikki miya yarim sharlari deyarli simmetrik rivojlangan. Ambideksterlarning shizofreniya bilan bog'liq bo'lgan LRRTM1 geniga ega bo'lish ehtimoli bor. Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, shizofreniya bilan kasallanganlarning ko'pchiligi ambidekster yoki chapaqaylardir.
Ambideksterlar o’ng qo'llilar va chapaqaylardan ko'ra har xil vazifalar, ayniqsa xotira va mantiqiy mashqlar bilan unchalik uddasidan chiqa olmaydi, va ambideksterlarda til bilan muammolar va ularga nisbatan e’tibor yetishmovchiligi sindromi kuzatiladi. Ambidekstriyani yana qarish davrida miya hajmining tezlashib kichrayishi bilan bog'lashadi. Ikki qo’lini baravar ishlatadigan jangchilar qadim zamonlardan beri qadrlanadi. Zamonaviy aloqaviy sport turlari istisno emas. Bu sportchiga qarshilik qilish qiyin, chunki u ikkala qo'lni ham yaxshi ishlatadi, va vaziyatni va taktikani osongina o'zgartirishi mumkin.
Makedoncha otishmalar - ikki qo'l bilan juft to'pponchalardan otish usuli uzoq vaqt davomida turli mamlakatlarning maxsus xizmat xodimlari tomonidan xodimlarni o'qitish vaqtida amalga oshirildi. Ba'zi kamchiliklarga qaramasdan, ikkala qo'lni qo'llash nafaqat sport, balki ilm-fan, san'at va musiqada ham foydali bo'lishi mumkin. Ikki qo'li bilan bir xil foydalana oladiganlar orasida Leonardo da Vinchi, Nikola Tesla, Pol Makkartni, Benjamin Franklin, Mark Nopfler va Kianu Rivs kabi mashhur odamlar bor.

Ambidektriyani qanday rivojlantirish mumkin?

Uzoq vaqtdan buyon dominant bo'lmagan qo'lning bosh miyaning dominant bo’lmagan yarimshari bilan bog'liqligi ma'lum. O’ng qo’l mantiqqa mas'ul bo’lgan chap yarimshar bilan, va chap qo’l - ijodiy tomondan mas'ul bo’lgan o’ng yarimshar bilan.
Shu sababli, siz dominant bo’lmagan qo’lni aktiv qo’l sifatida ishlatsangiz, har ikki yarimshar faollashtiriladi, bu fikrlash va ijodkorlikning o'zgarishiga olib kelishi mumkin.

“Oyna qiyofasida chizish” ambidekstriyani rivojlantirishning oddiy usuli.

Stolga bo'sh qog'oz va qalam olib qo'ying. Ikkala qo'l bilan bir vaqtning o'zida aksli-nosimmetrik chizmalar va harflarni chizing. Ushbu mashqni bajarayotib, siz ko'z va qo'llarning yengilligini sezishingiz kerak, chunki har ikki yarim sharning bir vaqtning o'zida ishlashi bilan butun miya samaradorligi yaxshilanadi. Muhimi, qat'iyat va intizomni ko'rsatishdir. Har kuni 20-40 daqiqada yozish va chizish. Bundan tashqari, kundalik turidagi boshqa tadbirlar. Birinchidan, qo'limizni bir qo'lli harakatlarda o'zgartiramiz: dastlab siz o'z orqangizga boshqa qo'lingizni qo'yishingiz mumkin.
Keyin ikkala qo'ldagi harakatlardagi rollarni almashtiramiz: agar chalkashlik yuzaga kelsa, to'xtaymiz va eski odatdagi harakatlarni o'rganamiz. Keyin shu harakatlarni ishlaydigan qo'lda aks ettiramiz. Qachon yaxshi chiqsa - biz kun davomida qo'llarning ustunligini o'zgartiramiz. Birinchi marta qiyin bo'ladi: noqulay, egri, sekin. Keyinchalik osonlashadi va yaxshilanadi. Sekin-asta, yangi harakatlarni boshqarish tezligi (endi ongli ravishda tanlangan) etakchi qo’lga bog'liq bo'lmaydi.

Ваша реакция?

Сообщения из Facebook